Prema podacima Nacionalnog udruženja prerađivača uljarica, bruto naplata od sjemenke suncokreta u 2022/23. uz povoljne vremenske uslove u sezoni žetve iznosiće oko 1,1 milion tona.
Preliminarna procjena bruto sakupljanja sjemena suncokreta se vrši uzimajući u obzir stvarne prosječne mjesečne količine padavina, obrađene površine, prosječan godišnji prinos (ne računajući sušne sezone), kao i podatke monitoringa.
Međutim, ovaj obim nije dovoljan da pokrije unutrašnje potrebe. Do sada su kapaciteti za preradu suncokreta veći od 3 miliona tona u odnosu na očekivanih 1,1 milion tona sjemena. Dakle, u novim pogonima za preradu ulja 2022/23. ponovo su se suočili sa nestašicama, jer je potražnja više od 3 puta veća od ponude. Tu će nam donekle pomoći uvoz iz Rusije. Međutim, resorna ministarstva moraju voditi računa o situaciji na svjetskom tržištu, posebno u Ukrajini, koja je lider u proizvodnji sjemena suncokreta, gdje postoji veliki rizik da ne dobije žetvu zbog vojne situacije koja je u toku.
Tome se dodaje i suša u Evropi, koja je takođe revidirala naniže vrednovanje uljarica, kao i smanjenje proizvodnje maslinovog ulja (sa 10 na 11% prema preliminarnim procenama). U ovoj situaciji potrebno je minimizirati moguće rizike i preduzeti mjere za suzbijanje izvoza sirovina.
Yadıkar Ibrahimov
Predsjednik Upravnog odbora Nacionalne unije prerađivača nafte Kazahstana
